به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، استان فارس دارای فهرست بلندبالایی از جاذبه های تاریخی و طبیعی است كه از این میان می توان به آبشار مارگون، آرامگاه حافظ شیرازی و خواجوی كرمانی سعدی، آرامگاه شاهچراغ (ع)، ارگ كریمخانی، بازار وكیل شیراز، باغ ارم، باغ قوام نارنجستان، پاسارگاد، تخت جمشید، چشمه جوشك، حمام وكیل، دروازه قرآن، دریاچه پریشان، كاخ تچر، قلعه دختر، كاروانسرای میان كتل كازرون و مسجد جامع عتیق اشاره كرد.
اما در این میان مروری به آثار باستانی این استان كه برای بسیاری از ایران دوستان شناخته شده است، خالی از لطف نیست زیرا بسیاری از جهانگردان ایران را به نام این بناهای ارزشمند می شناسند.
** تخت جمشید
تخت جمشید، پارسه، پرسپولیس، پرسه پلیس و یا چهل منار كه در شهرستان مرودشت در شمال استان فارس واقع است،نام یكی از شهرهای باستانی ایران است كه طی سالیان پیوسته، پایتخت مجلل و تشریفاتی امپراتوری ایران در زمان هخامنشیان بودهاست.
در این شهر باستانی، مجموعه كاخهایی به نام تخت جمشید وجود دارد كه در دوران زمامداری داریوش بزرگ، خشایارشا و اردشیر اول بنا شدهاست و به مدت حدود 50 سال، مركزی برای برگزاری مراسم آیینی و جشنها مخصوصاً نوروز بودهاست. این بنای عظیم در زمان حمله اسكندر مقدونی به ایران به آتش كشیده شد اما هنوز ویرانه های آن كه در فهرست میراث جهانی یونسكو به ثبت رسیده است، هر سال پذیرای عظیمی از گردشگران است.
** نقش رستم
نقش رستم نام دیگری از مجموعه باستانی ایران در شهرستان مرودشت است كه یادمانهایی از ایلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را در خود جای دادهاست. آرامگاه چند تن از پادشاهان هخامنشی (از جمله داریوش بزرگ و خشایارشا)، نقش برجستههایی از وقایع مهم دوران ساسانیان (از جمله تاجگذاری اردشیرپاپكان و پیروزی شاپور اول بر امپراتوران روم)، بنایی موسوم به كعبه زرتشت و نقشبرجسته ویرانشدهای از دوران ایلامیان در نقش رستم قرار دارد.
نقش رستم در شمال مرودشت در فاصله 6 و نیم كیلومتری از تخت جمشید واقع شدهاست و نام آن مانند نامهای تخت جمشید، نقش رجب و بسیاری نامهای مكانهای تاریخی دیگر، ارتباط مستقیم تاریخی با آثار موجود در آن ندارد.
** نقش رجب
نقش رجب محلی است در 3 كیلومتری شمال تخت جمشید كه در آن شماری نقشبرجسته از زمان ساسانیان برجای ماندهاست.
مشهورترین این كندهكاریها كتیبه شاپور یكم در نقش رجب و كتیبه كرتیر در نقش رجب هستند. آرایش و لباس آن دوره به وضوح مشخص است، اما نقش اهورامزدا و صورت شاهان ساسانی در حمله اعراب تخریب شدهاند.
** پاسارگاد و آرامگاه كوروش
مجموعه میراث جهانی پاسارگاد مجموعهای از سازههای باستانی برجایمانده از دوران هخامنشی است كه در شهرستان پاسارگاد در استان فارس جای گرفته است.
این مجموعه دربرگیرنده ساختمانهایی چون آرامگاه كوروش بزرگ، باغ پادشاهی پاسارگاد، كاخ دروازه، پل، كاخ بار عام، كاخ اختصاصی، دو كوشك، آبنماهای باغ شاهی، آرامگاه كمبوجیه، استحكامات دفاعی تل تخت، كاروانسرای مظفری، محوطهٔ مقدس و تنگه بلاغی است.
این مجموعه، پنجمین مجموعه ثبتشده در فهرست آثار میراث جهانی در ایران است كه هشت سال پیش در فهرست میراث جهانی یونسكو به ثبت رسید؛ مقبره كوروش كبیر در یك كیلومتری جنوب غربی كاخ های پاسارگاد قرار دارد.
** كعبه زرتشت و بهرام دوم
كعبه زرتشت نام بنایی است مكعب مستطیل شكل در نقش رستم در استان فارس كه در دوران هخامنشیان احداث شده است؛ مورخان بر این باورند كه این بنا در علم نجوم و تقویم نگاری آن دوران كاربرد داشته است.
نقش برجسته بهرام بنای دیگر تاریخی استان فارس و مربوط به دوره ساسانیان است و در روستای گویم شهرستان شیراز واقع شده است.
فراهنگ** 2025